Bericht aan de bevolking (12) Dies irae
‘Social distancing’ is wat Corona-experts adviseren, ‘social nearness’ is wat we met onze literaire ontmoetingen beogen. Passa Porta wil het contact met lezers en schrijvers niet verliezen en geeft daarom de komende weken het woord aan een selectie auteurs uit binnen-en buitenland, die we vroegen om een persoonlijk ‘Bericht aan de bevolking’ vanuit hun schrijfkamer.
Véronique Bergen is een Belgische filosofe, romanschrijfster en dichteres. Ze geeft vaak een stem aan wie vergeten of gemuilkorfd wordt. Via de geschiedenis van een aantal beroemde honden die het slachtoffer werden van de menselijke waanzin bevroeg ze de toekomst van onze soort in haar recente roman Tous doivent être sauvés ou aucun (OnLit, 2019, Prix SCAM). In de tekst die ze ons bezorgde denkt ze terug aan Honey, de dolfijn die in maart 2020 overleed in een Japans waterpark dat sinds de ramp in Fukushima aan zijn lot werd overgelaten.
-
Dies irae
Mensen in lockdown in 2020 jaar van de rat
dieren in dierentuinen circussen pretparken laboratoria, gefopte
eeuwig opgehokte fokdieren
levend vermoord
voeg daarbij
uit de mariene wereld
de dolfijnen orka’s walvissen beloega’s
die in gevangenschap stierven
militaire doeleinden dienden
naar minuscule bassins werden gebannen
mensen in 2020 verslonden door een shakespeareaanse storm
gewurgd door een wereldwijde logica
Narkos en Thanatos
terwijl
in 2005 buitgemaakt door Japanse jagers
tijdens de jaarlijkse slachtpartij van Taiji
dolfijn Honey nog steeds opgesloten zit
in het Inobusaki waterpark
van Choshi City
mensen gekooid zoals Honey
Honey de dolfijn
die in 2017 haar mannetje Bee verloor
en in 2018 in de steek werd gelaten
toen het waterpark de deuren sloot
haar doodsstrijd
twee jaar
eenzaamheid
ondanks de steun van actiegroepen
die duizenden handtekeningen verzamelden
om haar naar een zeereservaat te brengen
waren alle gevechten voor Honey
vergeefs
mensen in lockdown beteugeld door drones
weggemaaid door de pandemie
toren van Babel van verkoolde lijken
jansenisme van de dollar de euro of de yuan
sintelsterren gepropt in rebelse monden
terwijl Honey
verlaten doolt in een vingerhoed
rondjes draait in haar aquarium
haar concentratiekamp
het Inobusaki Marine Park
gaat failliet in januari 2018
tsunami Fukushima
symfonie van radioactiviteit
Honey
vergeten door haar nieuwe eigenaar
die
de dolfijn
in een spookpark
aan de dood overlevert
net als de vissen
de reptielen
de zesenveertig pinguïns
mensen weggemaaid door Mister Corona
prins van de chaos
die de planeet teistert
dat je vrije geesten niet opsluit wilde lijven
die luidkeels de lockdownfabel verspreiden
van vergelders die het nu zelf moeten ontgelden
terwijl
Honey
symbool strijdzaak slachtoffer
mooi in de modder van haar geroofde
opgeofferde
hongerige leven
vierkante rondjes zwemt
in haar eenzaamheid
in een lilliputterbad
in smerig water
haar huid verbrand door de zon
gedraagt Honey zich gestoord
zoals de mensen die door de nieuwe
wereldwijde beursgenoteerde
pest worden getroffen
gedroomd goudklompje van biomacht
Honey
levenslange gevangene
antracietgrijze pracht
gefnuikte intelligentie en gevoeligheid
tragedie van een dolfijnenwijfje
wier lot tevergeefs de opinie
beroerde
Honey
niet langer bewegend
wachtend op soortgenoten
smachtend naar Bee
dronken van eenzaamheid
drijfhout
levende dode
men is uit op haar huid
dat ze in troebel water crepeert
zoals men aast op het vel van vele duizenden stervelingen
Honey
zette op 29 maart 2020
een punt achter
haar verminkte leven
ze verliet haar hel in volle covid-19-pandemie
gek van de pijn
dood van verdriet
gaf ze op
het zusje van de vermoorde wilde dieren
op de markten van Wuhan
op haar twintigste
nam Honey
definitief afscheid
terwijl de dodendans piekte
armzalig brokje vlees
dat twee jaar standhield
tevergeefs
het ademloze lijf
op drift geslagen
aan het begin van de lente
na zestig seizoenen gevangenschap
en een levenslange lockdown
verliet ze een apocalyptische zwalpende wereld
vond ze haar lieve Bee terug
en haar verweesde kalfje
zwom ze weer naar de zee die ze maar vijf jaar had gekend
nam met haar dood ook
het bosbesblauwe verdriet van de cetaceeën mee
eindelijk zwemt ze ver van de mensen
die door de Moiren worden geëlektrocuteerd
en neemt ze voorgoed afstand
van de waanzin van een verziekt systeem
dat op het virale drijft
en met Magere Hein is getrouwd
terwijl de schildwachten van de schaduw
een reflex
voorbereiden
de beet
van een ander heden
het gezicht van een toekomst
die Honey heet
die revolutie heet.
Véronique Bergen, april 2020
Vertaling uit het Frans door Katelijne De Vuyst