Gaza Monologen
Via het Ashtar Theater kwam begin november de oproep binnen om de Gaza Monologen wereldwijd te verspreiden. De theatertekst De Gaza Monologen bestaat uit 31 monologen van kinderen en jongeren die vertellen wat hen overkwam tijdens de oorlog in Gaza in 2008 en 2009. ‘Spreek deze teksten uit’, was hun vraag. Verschillende schrijvers en dichters bundelden vrijwillig de krachten en maakten op een week tijd een vertaling naar het Nederlands. Ik was één van hen.
Als schrijver ken ik de kracht van verhalen. Ik weet dat taal een wapen is. Wetenschappers en journalisten worden verdrietig van hun eigen statistieken: ze drukken de wereld uit, maar het komt niet binnen.
Ik ontving een document met 31 monologen in het Engels, vertaald uit het Arabisch. Een kleine pdf die 31 levens in zich draagt. Het was makkelijk om ze in een vertaalmachine te steken, maar ze klonken vlak en veraf. Ze hadden schrijvers nodig. Zorgvuldig, als een naaister, nam ik de stof in mijn handen en reeg ik de zinnen met liefde aan elkaar.
Daar zat ik. Met levend materiaal in mijn handen. Hoe druk je stemmen uit?
Amjad Abu Yassin
Hoe vertaal je een stuk land waar je zelf niet bent geweest?
Amani A Shorafa
Tussen de woorden schuilen gezichten. Trilling van stemmen. Een frons.
Yasmeen Abu Amer
De kinderen die ik heb vertaald zitten in mij opgeslagen. Alsof ik met hen getelefoneerd heb. Alsof ik in hun dagboek mocht lezen. Ik ben hen graag gaan zien.
Zoals dit meisje:
Amani A Shorafa
Vertalen als handreiking. Neem mijn stem en leer mij kennen. Wik mijn woorden en druk mij uit. Ik ben geen dode letter, ik leef en ik ben tijdloos, hoe ik hier als zestienjarig meisje in Gaza was, zo ben ik nog steeds. Ik besta. Spreek mij uit. Maak van mij geen statistiek.
Amjad Abu Yassin
We konden hun stemmen nu in onze handen houden. Op één week tijd zijn we erin geslaagd om een theatertekst te vertalen, te redigeren, vorm te geven en af te drukken. Op woensdag 29 november 2023, de Internationale Dag van Solidariteit met het Palestijnse Volk, lazen we ze wereldwijd luidop voor. Mijn hart ging sneller kloppen toen ik jonge en onbekende mensen de monologen hoorde uitspreken. ‘Spreek ze uit’, hadden ze gevraagd. En dat deden we.
Yelena Schmitz
De Gaza Monologen werden geschreven door Ahmad El Ruzzi, Ahmad Taha, Ashraf A Sossi, Alaa Hajjaj, Amanee A Shorafa, Amjad Abu Yasin, Anas Abu Eitah, Ehab Elayan, Tamer Najem, Taima’a Okasha, Rawand Ja’rour, Reem Afana, Reema El Sadi, Sami El Jerjawi, Sujoud Abu Hussein, Suha Al Mamlouk, Ali Al Hassany, Fateema Abu Hashem, Fateema Atallah, Muhammad El Omrani, Muhammad Qasem, Mahmud Abu Shaa’ban, Mahmud Bala’wi, Mahmud El Turk, Mahmud Afana, Mahmud Najem, Heba Daoud, Wi’am El Dieri, Yasmeen Ja’rour, Yasmeen Abu Amer en Yasmeen Katbeh.
Ze werden vertaald uit het Arabisch, het Duits, het Engels en het Frans door Yelena Schmitz, Astrid Haerens, Aya Sabi, Samir Veen, Ellen Gillard, Jens Vydt, Gladys Vercammen-Grandjean, Aiko Annaert, Julie Geldof, Nand Van Looveren, Kaat Janssen, Justine Helleputte, Ebe Meynckens, Jenske Eeckhout, Machteld Vossen, Phara De Jaegere, Emma Claessens, Enorah El Houari, Hannah Jens, Mikki Heinis, Rik Vanden Brouck, Laura Vroom en Nico Boon.
Ze werden gecontroleerd vanuit het Arabisch door Lore Baeten, Nawal Abdullah, Noa Jacobs, Yara Loos, Marthe Nelissen, Ilham Qisse, Saar Van Gorp, Ruben Van Nimmen. Met dank aan Cees Vossen
Ze werden vormgegeven door Gerard Leysen.
Bestel hier het boekje bij de Nieuwe Toneelbibliotheek. Alle inkomsten worden gedoneerd aan het Ashtar Theater.