Tien plaatsen in Brussel waar je rustig kunt lezen

Simon Fontaine
10.10.2018
David Iskander 599066 Unsplash

Wat is er heerlijker dan onder de lakens een boek verslinden? Stoppen we niet beter meteen met onze zoektocht naar dé perfecte plek om te lezen? De winnaar lijkt toch al bekend ...

Maar onze verbeelding heeft een niet te stillen honger en houdt van verrassingen, van onverwachte smaken die onze smaakpapillen wakker schudden en onze emoties prikkelen. Voor een lezer kan de juiste leesplek hét beslissende ingrediënt zijn dat een verhaal helemaal op smaak brengt. Zoals het snuifje zout in een gebakje, of die laatste klop met de garde.

Je kunt Brussel vergelijken met een literaire kruidenierszaak: je vindt er talloze plekken die jouw fantasie op hol doen slaan. Een keuze drong zich op, maar dat was niet altijd eenvoudig, en soms was de objectiviteit wat zoek.


1. Verschueren

Sint-Gillisvoorplein 11-13, 1060 Sint-Gillis

Hoewel ik er maar twee keer ben geweest, zag ik er toch telkens verschillende acteurs aan hun tekst werken. Statistisch gezien een interessante bar, zeg maar!

De historische Brasserie Verschueren op het Sint-Gillisvoorplein is in 1935 ontworpen door architect Beatrix. Vandaag spot je er geregeld artiesten; eenmalige passanten of vaste klanten. Bovendien lees je vaak dat je in Brasserie Verschueren makkelijk nieuwe mensen leert kennen en dat iedereen er open staat voor een gesprek.

Net zoals in Parade (zie hieronder) doen de aanwezige kunstenaars hier een primitieve imitatiedrang ontwaken die een honger naar klassiekers aanwakkert. Waarom niet opnieuw op zoek gaan naar het meesterschap van Racine, de hartverscheurende dilemma's van Corneille, de humor van Molière of een uiterst verfijnde taal? Voor sommigen zal de houdbaarheidsdatum van deze schrijvers overschreden zijn. Misschien geef jij ook de voorkeur aan hedendaagse specerijen; waarom zou je de aanwezige professionals dan niet om advies vragen? Bijten doen ze niet, het zijn immers veganisten.

2. La Belladone

Morisstraat 17a, 1060 Sint-Gillis

In het donkere, houten decor van La Belladone staat een bar in steampunk-stijl. Het café, dat de naam van een zeldzame bloem draagt, katapulteert je terug naar het verleden en laat je proeven van de architectuur van de jaren 1920.

Het is een plek die de geest van het dadaïsme ademt en waar het surrealisme nog steeds rondwaart. Blader in een boek van Breton of Crevel, herlees Picabia en Cravan, ontdek Marcel Lecomte en luister ondertussen naar André Souris. In dit soort cafés kwamen literaire netwerken helemaal tot bloei. Of laten we die illusie maar koesteren, want dit soort hypothese staat nogal haaks op deze literatuur, die bekendstaat om haar grilligheid.

3. Parade – café littéraire

59 rue de Savoie, 1060 Saint-Gilles

De literaire sfeer geeft dit café zijn specifieke stijl. Het is een plek waar artistieke uitwisselingen plaatsvinden. Een gemoedelijk literair café waar kunstenaars elkaar ontmoeten, waar creatieve ideeën samenkomen en waar het goed vertoeven is.

Dat prikkelt natuurlijk de verbeelding. Zodra je er hebt plaatsgenomen, is het genieten van de eenvoud van de inrichting en de ongedwongen sfeer. Heb je zelf geen boek meegenomen, ga dan even grasduinen in de boekenkast van het café. Je vindt er tal van werken van onafhankelijke uitgeverijen terug. Parade is hét onmisbare ingrediënt van jouw literaire ontdekkingstocht door Brussel.

4. La vieille Chéchette

Montenegrostraat 2-6, 1060 Sint-Gillis

Je kunt La vieille Chéchette vergelijken met het vergeten kruidenpotje achter in de kast. Het kruid dat je nooit hebt durven gebruiken. Omdat z’n smaak zo uitgesproken of sterk is dat we een zekere bitterheid ervaren. We gooien die culinaire utopieën overboord, dit kruid is te complex.

En dan, op de dag van de grote schoonmaak, kom je het potje weer tegen en krijgt het een nieuwe kans. Diezelfde avond nog komen vergeten herinneringen naar boven. Herinneringen die in de vergetelheid waren geraakt, maar nog niet aan kracht hebben ingeboet. De smaak bevalt je wel en herinnert je aan de ontembare fijngevoeligheid van het gehemelte.

La vieille Chéchette is klein en gezellig en voegt de nodige eenvoud toe aan de ontmoetingen die er plaatsvinden. De tijd verstrijkt er aangenaam rustig.

Werp een blik op de boeken achteraan tegen de muur. Speel het spel mee, lees ter plaatse een boek en laat jouw politieke ideeën de confrontatie aangaan met de woorden op papier. Ook je eigen klassieke roman zou hier wellicht behapbaar zijn, tenzij de sfeer die deze plek ademt je laat vervallen in literaire utopieën. Zorg er dus voor dat je een hoopvol boek kiest.

La vieille Chéchette nodigt je uit om boeken te lezen die jou een positief gevoel geven.

5. Pêle-Mêle

Waterloosesteenweg 566, 1050 Elsene

Geniet bij Pêle-Mêle van onverwachte ontdekkingen. Je proeft hier van de zoete smaak van het toeval. Tijd en ruimte verdwijnen er helemaal.

Er bestaan drie filialen van Pêle-Mêle, twee in Brussel en één in Waterloo. Het zijn plekken waar culturele recyclage centraal staat. De winkels verkopen talrijke tweedehandse spullen, waaronder een uitgebreide collectie boeken. Je hebt wel wat tijd nodig om er te verdwalen, toeval komt niet zomaar op je pad.

6. Le Vieux Saint-Josse

Sint-Joostplein 2, 1210 Sint-Joost-ten-Node

Na je bedevaart door de stad heb je dorst en zoek je een plek waar je iets kunt drinken. Een vriend had je ooit al eens verteld over een van de beste pizzeria's van de hoofdstad, gelegen op het centrale plein van Sint-Joost. Onderweg besluit je om er eens langs te gaan. Je komt toe.

De pizzeria bevindt zich inderdaad op het plein. Niet veel verderop zie je een café, Le Vieux Saint-Josse. Het uitzicht van het café bevalt je en je gaat binnen. In de duisternis slingeren oude bierglazen rond. De geur van sigaretten is eerder ingebeeld dan realiteit en maakt deel uit van het decor. Dat bestaat uit vakwerk en rode bakstenen. Je gedachten slaan op hol. Je stelt je verschillende personages voor, waaronder een man die met zijn glas whisky achteraan aan een tafeltje zit en onverstoorbaar wacht op zijn gesprekspartner die tien minuten te laat is.

Dit volkse café is een vaste waarde op het plein. Eenzame zielen vinden er hun toevlucht in spannende, duistere verhalen vol raadsels en mysteries die zich stap voor stap ontvouwen. Le Vieux Saint-Josse is een plek waar fans van meeslepende romans zeker hun literaire dorst kunnen lessen.

7. Bibliotheek van Sint-Joost

Grensstraat 2, 1210 Sint-Joost-ten-Node

Net zoals tijdens de jacht verscherpen hoop en waakzaamheid hier de zintuigen. In deze bibliotheek val je van de ene verbazing in de andere. Te midden van een indrukwekkende gang kom je op het juiste moment een boek tegen. Je ziet het niet toevallig, de titel verschijnt eerder als een evidentie, immuun voor de risico’s die deze ontmoeting voor jou met zich meebrengt.

In Sint-Joost volg je, net zoals in andere bibliotheken, je literaire jachtinstinct. Deze bibliotheek is echter de enige plek waar je je buit ook kunt meenemen naar een gezellige, kleine binnenplaats. Maak daar de balans op van je jacht, uit het oog van eventuele aasgieren uit de stad die je storen.

8. De Beurs

Anspachlaan, 1000 Brussel

Jouw Beurs, een noodzakelijk ingrediënt in de supermarkt. Een Beurs kun je niet eten, maar draag je fier in de zak van je broek. Liefst achteraan. Klaar om tevoorschijn te halen en je honger te stillen. Geen lekkere maaltijd zonder Beurs.

De trappen, ingeklemd tussen de Anspachlaan en de Beursstraat, nodigen je uit om de slachtoffers van je toekomstige anekdotes te bespieden. Als je honger hebt naar kortverhalen, dan is dit de uitgelezen plek. Bovendien zet deze plek je ertoe aan om te fantaseren over het leven van de passanten. Neem een stripverhaal mee dat bol staat van karikaturen en karakters. Het zal je brutale verlangens voeden en je stiekeme creativiteit stimuleren. Of lees er eens een e-book, dan val je wat minder op te midden van het selfiecircus.

9. Le Coq

Auguste Ortsstraat 14, 1000 Brussel

Om een mals en lekker haantje klaar te maken, laat je het ongeveer twee uur lang in een braadpan sudderen. Hoe kun je ondertussen de tijd doden?

Deze haan, Le Coq, woont niet ver van de Beurs. Zijn imposante voorgevel trekt de aandacht van de voorbijgangers. Neem binnen eens een kijkje. Behalve het ouderwetse decor zie je niets speciaals. Tot je plots een bekende commissaris denkt te herkennen. Hij zit rechts achteraan en is ’s ochtends na zijn zesde pintje al aardig beneveld. Als vanzelf steekt het verlangen om spannende politieverhalen te lezen weer de kop op. Dat komt goed uit, want je hebt net een van de avonturen van Harry Dickson op zak.

Twee uur later waan je je nog steeds in het universum van Jean Ray en heeft deze plek je hart veroverd. Om lekker en mals te worden, moest dat haantje toch wel erg lang in de braadpan sudderen. Niet zoals die kip rechts achteraan. Die heeft iets te lang in de pan gelegen.

© Iris Bourdeau – Tekening gemaakt tijdens haar residentie bij Passa Porta in 2017.

10. Zoniënwoud - Vijvers van Bosvoorde

Als vier muren niet bevorderlijk zijn voor jouw fantasie, ga dan eens naar buiten. Aan de rand van een vijver kan je geest wegdromen en zich openstellen voor onbelangrijke gebeurtenissen. Dankzij de frisse lucht kom je weer op adem.

Waarom zou je jezelf op zo'n moment niet trakteren op een boek, geschreven in een elegante stijl, vol ademruimte en vitaliteit? Probeer je in te leven in een levensverhaal, een reflectie of een gemoedstoestand. Of waag je aan een werk dat wat meer aandacht vraagt.

De Vijvers van Bosvoorde zijn uiterst geschikt voor dit soort teksten. Ben je op zoek naar meer groen in de stad, wandel dan eens rond in Ukkel of Jette. Daar wachten nog meer mooie parken op jouw komst.

© Brussel Leefmilieu

Simon Fontaine
10.10.2018