John Mark Smith 38862 Unsplash

Passa Porta draagt vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel en is solidair met schrijvers in gevaar. Daarom is Passa Porta lid van het International Cities of Refuge Network (ICORN). De steden en organisaties in dit netwerk onthalen schrijvers die in hun thuisland worden bedreigd.

Passa Porta vertegenwoordigt Brussel in het netwerk. Voor een periode van telkens twee jaar ontvangen we een schrijver die omwille van zijn of haar teksten gevaar loopt. Passa Porta stelt een appartement ter beschikking en ondersteunt de auteur materieel, psychologisch en artistiek. Passa Porta ziet Brussel als een open metropool waar vrije meningsuiting heerst en de rechten van de mens moeten worden gerespecteerd.

2022-2024

Vafa Mehraeen is een Iraanse journalist, mensenrechtenactivist en wetenschapper in cognitieve linguïstiek, filosofie en ethiek. Zowel zijn academische als zijn journalistieke werk is grotendeels gericht op LGBTQ+-onderwerpen, het tegengaan van seksisme in schoolboeken en kritiek op het Iraanse regime.

Vafa heeft een gevarieerde academische achtergrond met een solide basis in islamitische studies en filosofie. In 2012 behaalde hij een master in de moraalfilosofie. Meer recentelijk richt zijn academische onderzoek zich op cognitieve linguïstiek, het gebruik van seksuele metaforen bij de onderdrukking van LGTBTQ+-rechten in moslimlanden en de theorie van conceptuele metaforen. Door de aard van zijn onderzoek rond theologische en politieke kwesties met betrekking tot de LGTBQ+-gemeenschap werd Vafa in 2014 gedwongen te vluchten naar Turkije.

In september 2022 arriveerde Vafa in België en werd hij de zesde ICORN-resident in Brussel voor de periode 2022-2024, dankzij een samenwerking tussen ICORN, Passa Porta, VUB en Stad Brussel.

Sinds zijn aankomst zet hij zijn interdisciplinaire onderzoek in alle veiligheid voort, waarbij hij benaderingen en kennis uit de taalkunde en de sociale wetenschappen combineert. Momenteel concentreert hij zich op het evalueren en aanbieden van materiaal voor gendergerelateerde onderwerpen voor basisschoolleerlingen.

2020-2022

Monem Mahjoub (1963) is een Libische schrijver, filosoof, dichter, historicus en politiek criticus. In tal van artikelen en meer dan 25 boeken schreef hij over taal, geschiedenis, politiek, culturele ontwikkelingen, religie en humanisme. Als gevolg van zijn kritische teksten over moslimfundamentalisme werd hij de voorbije jaren fysiek en verbaal bedreigd door leden van fanatieke milities in Libië en Egypte.

Dankzij een partnership tussen Passa Porta en VUB vond hij tijdelijk onderdak in Brussel, waar hij in alle veiligheid kon werken aan nieuwe essays over identiteit en een studie over de twaalfde-eeuwse Arabische geleerde Amempace (Ibn Bajja). Ook poëzie is een belangrijk onderdeel van Mahjoubs veelzijdige schrijverschap. Tijdens zijn verblijf in het kader van ‘Brussel Vluchtstad’ schreef hij een artikel voor passaporta.be, droeg hij zijn poëzie voor op het Passa Porta Festival 2021 en publiceerde hij gedichten in Poëziekrant.

2015-2017

Arash Chakeri (1982)is een Iraanse dichter, politiek activist en singer-songwriter. Zijn eerste bundel met gedichten en liedjesteksten in het Farsi verscheen zonder de noodzakelijke goedkeuring van het Iraanse ‘Ministerie van Cultuur en Islamitische Oriëntatie’. Voor zijn tweede bundel was hij verplicht een aantal gedichten over politiek en sociaal activisme te schrappen.

Zijn prozadebuut (onvertaald, Nederlandse titel ‘Ik was dood’) was in Iran alleen illegaal verkrijgbaar. Doordat hij steeds kritischer werd ten opzichte van de regering en opriep tot meer vrijheid en democratie, werd hij regelmatig aangevallen, gearresteerd en bedreigd. In 2015 besloot hij zijn land te verlaten. Tijdens zijn verblijf in het kader van ‘Brussel Vluchtstad’ publiceerde hij o.a. een artikel in het culturele tijdschrift Rekto:Verso (december 2017) en was hij als artiest te gast op het Passa Porta Festival.

2014-2015

De Marokkaanse schrijver en journalist Ali Amar (1967) was de medeoprichter van de eerste onafhankelijke Marokkaanse krant Le Journal, die onder politieke en financiële druk moest ophouden te bestaan. Zijn boek Mohammed VI. Le Grand Malentendu (uitgeverij Callman-Levy, 2009), dat in Marokko niet welkom was, werd gevolgd door Paris Marrakesh (Callman-Levy, 2021), geschreven in samenwerking met Jean-Pierre Tuquoi. In 2015 keerde Amar terug naar Marokko om er samen met zijn vrouw Fatima Zahra Lqadiri het nieuws- en onderzoeksplatform Le Desk te lanceren.

2011 -2013

Boris Korkmazov (1958) is een schrijver van romans en korte verhalen uit de autonome republiek Karatsjaj-Tsjerkessië, die ook ijvert voor de rechten van minderheidstalen in de noordelijke Kaukasus. In zijn thuisland maakte hij een aantal kritische statements over de Russische politiek, waardoor hij zowel in zijn eigen regio als in Moskou werd aangevallen. Samen met zijn vrouw verbleef hij een tijdlang in een appartement dat hem door de Stad Brussel ter beschikking werd gesteld.

2009-2010

Dejan Anastasijevic (1962-2019) was de eerste ICORN-resident die in Brussel kon worden opgevangen. Na ernstige bedreigingen aan zijn adres en aan dat van zijn vrouw en kinderen moest hij Belgrado verlaten. In 1998 zorgden zijn artikelen over geweldplegingen tegen etnische Albanezen in Kosovo voor een conflict met het regime van Milosevic.

Tijdens de NAVO-bombardementen van april 1999 en de daaropvolgende onderdrukking van de persvrijheid vluchtte hij naar Wenen. Hij getuigde als eerste Servische journalist tegen Milosevic op het Internationaal Strafhof in Den Haag. Zijn werk gaat voornamelijk over de georganiseerde misdaad en onveiligheid in Servië. Een van zijn bekendste en meest geprezen publicaties is het boek Out of War (Londen, 2000), dat handelt over de Servische oppositie.

Meer informatie over ICORN hier.

foto © john mark smith
foto monem mahjoub © mélissa boneté
foto arash chakeri © nick dessauvages
foto ali amar © reyes sedano