CELA
Passa Porta maakt deel uit van het Europese project Connecting Emerging Literary Artists (CELA). Samen met partnerorganisaties uit Bulgarije, Italië, Nederland, Oekraïne, Polen, Roemenië, Servië, Slovenië, Spanje en Tsjechië ondersteunt ons huis veelbelovend jong literair talent. De derde editie van het project loopt van 2024 tot 2028. Het programma wordt mede mogelijk gemaakt dankzij de steun van Creative Europe.
Connecting Emerging Literary Artists
De 13 deelnemende literaire organisaties selecteren en ondersteunen 66 opkomende schrijvers en 99 getalenteerde literair vertalers. Tijdens hun CELA-traject werken zij gericht aan de ontwikkeling van vaardigheden, tools en netwerken, met ondersteuning van ervaren mentoren en literaire consultants.
Gedurende de eerste twee jaar worden de vertalers gekoppeld aan hun eerste drie auteurs. De talenten nemen deel aan masterclasses, krijgen een mentoraat, en komen in contact met uitgevers en agenten. Dan worden zij geïntroduceerd op de Europese literaire markt. Dit gebeurt onder meer via een tournee langs festivals van CELA-partners, publicaties in Europese literaire tijdschriften, een internationale marketing- en publiciteitscampagne, en diverse netwerkevenementen zoals internationale boekenbeurzen. In de volgende twee jaar wordt dit traject herhaald met drie andere auteurs, maar met dezelfde vertalers.
Hou zeker de CELA-website in de gaten om op de hoogte te blijven van alle CELA-nieuwtjes en evenementen.
Europees doel
Het doel van CELA is het scheppen van een Europese context voor een nieuwe generatie literaire makers.
Uitzonderlijk is dat het project literaire talenten de mogelijkheid biedt in een vroeg stadium van hun carrière intensief en internationaal samen te werken. Ook krijgen ze de kans om zich te presenteren aan een internationaal publiek. Bovendien geeft CELA vooral meer zichtbaarheid aan literatuur uit aan kleinere taalgebieden, die vaak minder toegang hebben tot het uitgeverscircuit.
De drijvende krachten achter CELA
Het project is een samenwerking van dertien partners uit elf landen:
Wintertuin (Nederland, projectleider), Passa Porta (België), Vlaams-Nederlands Huis deBuren (België), Scuola Holden (Italië), Escuela de Escritores (Spanje), FILIT (Roemenië), ARTLIT (Roemenië), Krakowskie Biuro Festiwalowe (Polen), Goga (Slovenië), české literární centrum (Tsjechië) en Association KROKODIL (Servië), Book Arsenal (Oekraïne) en Next Page (Bulgarije). De CELA-partners delen het geloof in de noodzaak van een duurzame infrastructuur voor literaire talentontwikkeling.
Foto © Escuela
De CELA-partners delen het geloof in de noodzaak van een duurzame infrastructuur voor literaire talentontwikkeling. Daarmee kunnen we de diversiteit van de Europese literatuur behouden. En we kunnen, onafhankelijk van de door bestsellers gedomineerde markt, uiteenlopende literaire talenten een duw in de rug geven.
CELA richt zich ook op het creëren van nieuwe digitale mogelijkheden voor literaire makers, en op het ontwikkelen van nieuwe manieren om inkomsten te verwerven als schrijver of vertaler. Op deze manier bouwen de geselecteerde talenten zowel aan een internationale literaire carrière als aan een kansrijke zelfstandige beroepspraktijk.
talenten
negen literair vertalers
Passa Porta selecteerde en begeleidt deze opkomende vertalers uit Nederland en Vlaanderen:
Lysanne Aarsman (1993, NL) heeft van jongs af aan al een liefde voor talen gehad. Ze besloot daarom de bachelor Russische en Slavische studies (Russisch en Tsjechisch) en de master Vertaalwetenschappen (met Tsjechisch als specialisatie) af te ronden aan de Universiteit van Amsterdam. Haar eerste publicatie, een vertaald fragment uit Studené Slunce van Jiří Mucha, is verschenen in het Tijdschrift voor Slavische Literatuur.
Mentor: Edgar de Bruin
Małgosia Briefjes (1979, NL) is opgegroeid met twee culturen en tussen de boeken. Ze studeerde beeldende kunst en slavistiek en volgde de cursus literair vertalen Pools aan de Vertalersvakschool. In 2023 werd haar vertaling van Aleksander Fredro’s fabels bekroond met de eerste prijs in de vertaalwedstrijd van de Poolse ambassadeur. In 2024 ontving ze een ontwikkelingsbeurs van het Expertisecentrum Literair Vertalen voor de vertaling van Cudzoziemka van Maria Kuncewiczowa.
Mentor: Charlotte Pothuizen
Lies Doms (1995, BE) begon haar studies aan de KU Leuven met de bachelor toegepaste taalkunde (Nederlands, Engels, Spaans), gevolgd door de master vertalen en het postgraduaat literair vertalen. Ze publiceerde onder andere in het literaire tijdschrift PLUK en ontving in 2020 een ontwikkelingsbeurs van het Expertisecentrum Literair Vertalen voor de vertaling van Vozdevieja van de Spaanse schrijfster Elisa Victoria.
Mentor: Lisa Thunnissen
Leine Meeus (2000, BE) studeerde toegepaste taalkunde (Nederlands, Engels, Italiaans) en volgde de master literair vertalen (Engels-Nederlands, Italiaans-Nederlands) aan de KU Leuven in Antwerpen. In 2023 ontving ze de Nella Voss-Del Mar Vertaalprijs voor haar vertaling van drie korte verhalen uit Cinque romanzi brevi e altri racconti(1964) van Natalia Ginzburg.
Mentor: Manon Smits
Marieke Haenebalcke (1986, BE) leest, schrijft en vertaalt uit het Sloveens, Frans en Engels. Ze studeerde achtereenvolgens slavistiek, literatuurwetenschappen en vertaler-tolk in Gent en Ljubljana. Daarnaast volgde ze aanvullende vakken recht als beëdigd vertaalster en schreef ze zich in aan de Vertalersvakschool voor literair vertalen. In 2018 vertaalde ze de bestseller Beautiful Boy (David Sheff) en in 2024 verschenen haar vertalingen van Derrière la haine (Barbara Abel) en de bundel Our Colonial Inheritance(Wendeline Flores en Wayne Modest) voor Wereldmuseum Amsterdam.
Mentor: Roel Schuyt
Justin Van Heddegem (1979, BE) is ex-arbeider, ex-fotograaf en toekomstig ex-student slavistiek aan de Universiteit Gent. Zoals met alles in het leven heeft hij een haat-liefderelatie met de Nederlandse taal, Bulgaarse en Russische literatuur en cinema. Zijn passie voor vertalen is een late roeping: in 2023 werkte hij onder begeleiding van Hellen Kooijman mee aan de vertaling van 8 minuten en 19 seconden van Georgi Gospodinov en De weg van de slak van Alek Popov.
Mentor: Hellen Kooijman
Roman Nesterenco (1986, UA/BE) studeerde af als master Oost-Europese talen en culturen aan de UGent. In 2022 werkte hij mee aan de vertaling van de roman Інтернат (Het internaat) van de Oekraïense auteur Serhi Zjadan, die werd uitgegeven bij De Geus. Occasioneel vertaalt hij voor het Tijdschrift voor Slavische Literatuur en voor de kranten De Standaard en De Morgen.
Mentor: Tobias Wals
Charlotte van Rooden (1993, NL) is historica en vertaalt uit het Roemeens en het Duits. Ze rondde in 2021 de Vertalersvakschool af. Tot nu toe vertaalde ze drie romans uit het Roemeens. Hartenvrouw van Iulian Ciocan en De glazen tuin van Tatiana Țîbuleac verschenen bij uitgeverij Pegasus. Het vreemde en aangrijpende leven van Priță Barsacu van Iulian Bocai verschijnt bij De Geus. Uit het Duits vertaalde ze Sekscultuur van Bettina Stangneth voor Atlas Contact. Ze publiceert regelmatig vertalingen in literaire tijdschriften en werkt aan de vertaling van de debuutroman van Ruxandra Burcescu.
Mentor: Jan Willem Bos
Lena van Tijen (1993, NL) is schrijver, vertaler (Kroatisch, Servisch, Bosnisch-Nederlands) en boekverkoper. Haar essays, korte verhalen en vertalingen verschenen onder meer in de literaire tijdschriften De Gids en Terras, de kunsttijdschriften Metropolis M en Mister Motley en in De Groene Amsterdammer. In 2022 werd haar essay Mag het weg? bekroond met de Prijs voor de Jonge Kunstkritiek.
Mentor: Pavle Trkulja
drie vlaamse auteurs
deBuren selecteerde en begeleidt voor CELA#3 in totaal zes auteurs, waarvan de eerste drie al aan de slag zijn:
Lieven Stoefs (1982) is schrijver en ingenieur. Hij groeide op in Griekenland. In zijn schrijven onderzoekt hij, met een wetenschappelijke blik en zinnelijke taal, ontmoetingen tussen mensen. Zijn kortverhalen verschijnen geregeld bij literaire tijdschriften zoals Kluger Hans en Hard//hoofd. In zijn debuutroman Peninsula schetste hij de liefde en de wanhoop in vier generaties van een familie. Peninsula haalde de shortlist voor de Bronzen Uil 2023. Lieven schrijft nu aan zijn tweede roman: over jongens en mannen, hun taal en codes.
Tülin Erkan (1988) is schrijver, freelance redacteur en schrijfdocent. Ze studeerde Taal- en Letterkunde en Vergelijkende Literatuurwetenschappen. Ze groeide op in een meertalig nest, onder de vleugels van een Franstalige moeder en een Engelstalige grootmoeder. Haar zomers bracht ze door bij haar vader in Turkije. Wanneer mensen haar als 'half' omschrijven, voelt ze zich vooral dubbel. In haar debuutroman Honingeter onderzocht ze de frictie tussen moedertaal en vaderland. Honingeter werd genomineerd voor de Bronzen Uil, de Boekenbon en De Boon Literatuurprijs. Momenteel werkt ze aan een tweede roman.
Anneleen Van Offel (1991) is een schrijver die vertrekt vanuit het onderzoek, de reis, de ontmoeting. In haar recentste roman De stem van Sulina (2024) reist ze langs de Donau van bron tot monding, wat voor haar tegelijk een mentale reis is naar het moederschap. Historische opgravingen en eeuwenoude mythen en verhalen zijn de insteek van een expliciet vrouwelijke benadering van de reis langs de rivier. Het is een boek over onrust, moederwoede, vanlife, rivieren en het klimaat. Voor haar debuut Hier is alles veilig (2020) reisde ze vier keer langdurig naar Israël en Palestina, waar ze in gesprek ging met soldaten en hun familie. Hun verhalen gebruikte ze als grondstof voor de roman. Het boek werd warm onthaald door pers en publiek en verscheen in het voorjaar van 2023 in het Duits.