Onno Blom & Willem Otterspeer
Hoe lees je een leven? Hoe vat je het leven van een mens, zijn betrachtingen, beslommeringen en verwezenlijkingen samen in één boek? Kortom: hoe schrijf je een biografie? Journalist Mark Schaevers – toekomstig biograaf van Hugo Claus en auteur van Orgelman – gaat in gesprek met twee van de meest toonaangevende literaire biografen: Willem Otterspeer en Onno Blom.
De biografie, een heikel vehikel
Biografieën hebben een grote aantrekkingskracht: we willen begrijpen hoe de man of vrouw in kwestie tot zijn of haar uitzonderlijke prestaties gekomen is. Wie weet herkennen we er onszelf wel in... En en passant vernemen we misschien een pikant detail over het leven van de persoon die we denken te kennen.
Maar het medium van de biografie is verraderlijk: willen we niet al te gretig verbanden leggen die er niet zijn, grootse daden toeschrijven aan al even grootse oorzaken? De valkuilen voor de biograaf zijn legio. De grens tussen beschrijven en verheerlijken of verguizen is soms dun – waarom überhaupt een biografie schrijven? Kan en mag je op basis van iemands leven conclusies trekken over een samenleving in een bepaalde tijd? En hoe ver mag de biograaf gaan in zijn duik in het privéleven van zijn onderwerp?
Nederland biografieland
Onze noorderburen hebben een lange traditie van (wetenschappelijk) biografieschrijven. Willem Otterspeer en Onno Blom, twee van de meest vooraanstaande biografen van Nederland, lichten je in over de noden, deugden en nadelen van de moderne biografie, en vertellen over hun eigen ervaringen als biografen van Willem Frederik Hermans (Otterspeer) en Jan Wolkers (Blom).
Willem Otterspeer (1950) is hoogleraar geschiedenis aan de universiteit van Leiden. Samen met Nop Maas bezorgde hij de uitgave van de correspondentie tussen Willem Frederik Hermans en Gerard Reve, Verscheur deze brief. Ik vertel veel te veel (2007). In 2015 publiceerde hij De zanger van de wrok, het tweede en laatste deel van de biografie over Willem Frederik Hermans. In 2018 verscheen Otterspeers debuutroman De ontgifting, over een duivels spel tussen een schrijver en… zijn biograaf.
Onno Blom (1969) is journalist en criticus. Hij schreef o.a. Zijn getijdenboek, een geïllustreerd biografisch portret van Harry Mulisch, en Een fabeldier dat Komrij heet, een monografie over Gerrit Komrij. In 2017 publiceerde hij met Het litteken van de dood de definitieve biografie over schrijver en kunstenaar Jan Wolkers. Hiermee won hij de tweejaarlijkse Nederlandse Biografieprijs.
Mark Schaevers (1956) is journalist en schrijver. Hij publiceerde onder meer Oostende, de zomer van 1936, over Stefan Zweig en Joseph Roth, maakte met Groepsportret een selectie uit de interviews met Hugo Claus en schreef met Orgelman een bestseller van formaat. Voor deze biografie van kunstenaar Felix Nussbaum kreeg hij de Gouden Boekenuil.
Passa Porta, Muntpunt, De Bezige Bij
foto Onno Blom © stephan vanfleteren
foto Willem Otterspeer © Ilja Keizer
Foto Mark Schaevers © Marco Mertens
Binnenkort bij
Debutantenbal
Connie Palmen, de meest succesvolle debutant uit de Nederlandse letteren, opent het spannendste letterenfeest van het jaar waarna gastvrouw Ruth Joos het woord geeft aan Angelo Tijssens, Aya Sabi, Maaike Neuville, Nadia de Vries, Nikki Dekker, Sholeh Rezazadeh, Sang Young Park én vele anderen.
Reni Eddo-Lodge, Melat G. Nigussie & Lauren Bastide
Reni Eddo-Lodge spreekt samen met Melat G. Nigussie en Lauren Bastide over het structurele racisme in België en Europa.
Lost and Found: Jeroen Olyslaegers en De rouw van Beer
Speciaal voor het Passa Porta Festival betreedt Olyslaegers het podium van de AB in het gezelschap van Nikkie Van Lierop (zang) en saxofonist Eric Sleichim, bekend van o.a. BL!NDMAN.